0009. lesnyptak.wordpress.com

Miejscówka przyzywającego: Tam, gdzie topnieje lód

Przedwieczna: Orszula

Powiedzmy sobie wprost – Orszula lubi sleszyki, do czego nie wstydzi się przyznać. Ale…

Muszę przyznać, że „Tam, gdzie topnieje lód” okazało się nie lada zagwozdką z punktu widzenia oceniającej, głównie dlatego, że do tego momentu trwam w niepewności, wedle jakich standardów je oceniać. Jako opowiadanie fantasy, rozgrywające się w autorskim świecie, ze wszystkimi tego faktu następstwami? Jako wesołą, niezobowiązującą pornuszkę istniejącą po to, by sparować ładnych chłopców? Jako dopracowany psychologicznie obraz patologii? Nic z tych rzeczy albo wszystko naraz? Pytanie pozostaje otwarte, powrócę do niego, gdy przyjdzie czas przyznawać pomiociki.

Zanim jednak przejdziemy do opowiadania, zacznijmy od tego, co ocenić trzeba, choćby się waliło i paliło, to jest od ogólnych wrażeń. Szablon jest rzecz jasna ograniczony warunkami wordpressa, ale wcale wychodzi mu to na złe – jest prosto, ale chędogo i czytelnie, da się też w miarę sprawnie poruszać po stronie i to bez zgadywania, gdzie i pod jakimi nazwami kryją się poszczególne zakładki.  Zgrzytnęło mi to, że w Dodatkach znalazł się odnośnik tylko do jednego bonusa (Shima), pozostałe zaś nie doczekały się tego honoru. Czyżby to wyróżnienie spowodowane było femsleszną proweniencją rzeczonego tekstu? Wykryłam jeszcze jeden kiks – znajdujący się w zakładce Opowiadanie odsyłacz do innego bonusa (Suen) prowadzi donikąd, chociaż sam bonus istnieje, co sprawdziłam na głównej. Ale to drobiazgi. Mapka zadziwia profesjonalnością, widać, że autorka nie tylko przemyślała geografię tworzonego świata (a przynajmniej pewnej jego części), ale i nieźle się napracowała przy przelewaniu swojej wizji na papier. Monitor.  Wspomnę jeszcze, że ogólnie rzecz biorąc, nazwy są przemyślane, budują klimat i są odpowiednio pogrupowane etnicznie, podobnie zresztą i imiona.

W dodatkach znajdziemy prócz tego zakładkę zatytułowaną szumnie „Rasy”. Już sam tytuł zatrzymał Orszulę na dłużej. Okazuje się bowiem, że w środku znajdziemy nie opis poszczególnych ras w fantastycznym tego słowa rozumieniu, według którego jako obca rasa kwalifikują się chyba jedni Sethyjczycy, ale ludów, a i to nie wszystkich. Brakuje, a szkoda, chociażby opisu Faldów i Drillów. Samo słowo „rasa” jest używane w opowiadaniu dość liberalnie i to niemalże jako równoważnik nacji/ludu („zagrażając rasom leżącym tuż przy granicy”). Z pewnością bowiem wedle prawideł fantasy Kurhuni nie stanowią odrębnej rasy względem Raghów czy Nazarczyków, chyba że rzeczywiście czegoś nie wiemy. Pod względem biologicznym też nie za bardzo, jeśli nie przyjmujemy za kryterium podziału polimorfizmu genetycznego (a temat ras sam w sobie jest dość śliski…). Później okazuje się, że zawartość tej zakładki jest żywcem przeklejona z tekstu, wobec czego nie za bardzo rozumiem sens jej istnienia. Ogólnie bowiem Orszula wyznaje zasadę, że słowniczek/encyklopedia/zakładka „bohaterowie” jest najzupełniej zbędna, chyba że mamy do czynienia z tekstem rzeczywiście wymagającym podobnych pomocy. Takim, jak na przykład… Silmarillion. Ale jeśli już bawić się w zakładki, to należy to zrobić porządnie i z sensem. Wyjątki z „tekstów naukowych”, które to wyjątki zresztą bardzo pochwalam, można bez trudu znaleźć sobie w tekście samemu.

Na temat ankiet nie będę się wypowiadać, chociaż podoba mi się w gruncie rzeczy ten sposób zbierania feedbacku od czytelników, podobnież zmilczę na temat cudownie znikniętego niedawno konkursu (Przedwieczni widzą wszystko i wiedzą wszystko!), zauważę tylko, odczuwając zresztą nielichą zazdrość, że opowiadanie cieszy się całą rzeszą fanów i to fanów  bardzo aktywnych, którzy popełniają nie tylko fanarty, ale i fanfiki (!). Fanfiki, nie fanficki. Po angielsku mamy fanfic, po polsku takoż, ewentualnie przyjemny dość fanfik. Fanfickom, tudzież fanficktom (bo i taki zapis się czasem spotyka) mówimy zdecydowane nie!

Chyba pora poruszyć dość drażliwą kwestię, mianowicie płatne rozdziały. O ile sam pomysł nie jest zły i z mojego punktu widzenia zdaje się nawet zrozumiały, to jednak mam co do niego pewne wątpliwości. Powiedzmy sobie bowiem szczerze – nowy czytelnik na takie dictum zwieje, gdzie pieprz rośnie. 2.46 PLN fortuną nie jest, przynajmniej jednorazowo, widzę też, że chętnych wśród stałych gości nie brak, chwali się też, że czas oczekiwania na „uwolnienie” rozdziału wynosi jedynie tydzień, ale – i jest to „ale” dość duże – w takim wypadku spodziewać by się można było, że rozdział będzie wykończony na wysoki połysk, tymczasem zaś, chociaż rzeczywiście ilość przecinków podejrzanie się zwiększyła, nie do końca tak jest. Sensowniejszym wyjściem byłoby raczej dokończenie opowiadania, ewentualnie jakiejś jego większej części  i sprzedaż w formie ebooka – skoro Megan Derr może... Oczywiście po uprzednim wygładzeniu i porządnej becie. Dlaczego nie? Tak na dobrą sprawę nie wyklucza to publikowania wersji roboczej na blogu. Innym pomysłem byłoby zahasłowanie samych bonusów, na które na pewno ktoś by się skusił. Należy też wziąć pod uwagę, że o ile 2 złote z kawałkiem fortuną nie są, to rozdział do rozdziału i… Spodziewam się, że z czasem czytelnicy będą woleli raczej poczekać. Już przestaję krakać.  

Bolesną kwestią jest ogólna poprawność. Opowiadanie teoretycznie było betowane, co oczywiście nigdy nie jest gwarancją doskonałości, ale, na nieistniejącą litość Cthulhu, jeśli tak wygląda opowiadanie po zbetowaniu, to boję się pomyśleć, co było wcześniej. To prawda, że błędów ortograficznych (oprócz bodajże pojedynczej „stróżki”) nie stwierdzono, ale interpunkcja leży i już nawet nie kwiczy. I nie mówię tu o pozostawionych w pierwszym rozdziale dywizach, bo to doprawdy drobiazg, ale o przecinkach, na które panuje posucha. Zdarzają się i literówki: „instynktowna trwogę”, „odetchną w duchu”, „nieokrzesane bydle”, „wypłyną okrągły księżyc”, „byt daleko”, „chcąc nie chcą”, „książe Allahir” czy „kiwną nieznacznie głową”. Od razu rzucają się też w oczy potknięcia typu: „z pod stóp”, „z pośród” i „z pod okrycia”. Spośród krzaków wychynęły dzikie spacje, a spod ziemi szczerzyły zębiska wrogie litery Z. Literówki występują też sporadycznie w nazwach własnych. W opisie opowiadania mamy więc Eskomosów, orzeł Vildara zmienia imię z Khra na Khar, a Turak staje się Tarukiem. Also, „rokrocznie” pisze się razem.

A teraz pora obudzić Zuo, drzemiące w głębinach śpiącego R’lyeh i wiecznie czuwającego P’wn czyli innymi słowy pochylić się nad przecinkami. Nie będę przytaczać wszystkich błędów, od tego jest beta.

„Bardziej, niż przy tobie Raghu?”, „Dir chłopie”, „co Wilczarzu?”, „idź do sań Sethyjczyku” czy „kłamiesz starcze” to tylko kilka wybranych przykładów braku przecinka przed wołaczem.

W zdaniach złożonych poszczególne zdania składowe powinny być odpowiednio pooddzielane – albo za pomocą odpowiedniego spójnika czy inszego wynalazku, albo za pomocą przecinka. Bywa, że zdania podrzędne trzeba „oprzecinkować” z obu stron. W każdym razie radzę liczyć orzeczenia. :D

„Co do tego, nie miał wątpliwości. – Poza tym, jeśli zostanie w twierdzy wywoła tylko zamieszanie.” Plus zbędny przecinek przed „nie miał”.

„Z tyłu dosłyszał jeszcze jak Hakan każe komuś sprawdzić namiot i upewnić się, czy to co mówią demony jest prawdą.” Z tyłu dosłyszał jeszcze, jak Hakan każe komuś sprawdzić namiot i upewnić się, czy to, co mówią demony, jest prawdą.

„Wiesz co grozi za nieposłuszeństwo…” Wiem, co czeka tych, którzy nie stawiają przecinków.

„Poza tym, nie wiedział z jakim rodzajem choroby będzie miał do czynienia.” Poza tym nie wiedział, z jakim rodzajem choroby będzie miał do czynienia.

„Widziałam jak biegniesz przez dziedziniec.” Przeeecinek pomiędzy zdaniami.

„To przyjemne uczucie na chwilę zagłuszyło strach i niepewność, które towarzyszyły mu od kiedy znalazł się w rękach obcych.” Ditto.

„Podskórnie wyczuł do czego to zmierza.”

„Kahen, którego poddawano obrzędom leżał w potężnym łożu wyścielonym niedźwiedzimi futrami i patrzył przed siebie pustym wzrokiem.” W tym akapicie trzy kolejne zdania okraszono „którym”.

„Naraz zobaczył jak sierść na jej grzbiecie gwałtownie się jeży, a z pyska dobywa się powarkiwanie. Chyba nie zobaczył.” Naraz zobaczył, jak sierść (…) się jeży. Powarkiwanie można zaś co najwyżej usłyszeć.

Imiesłów przysłówkowy to bestia sprytna a okrutna, która najlepszych nawet tropicieli na manowce wodzi. Niech głos zabierze w tej sprawie Mirosław Bańko, oby nam wiecznie fhtagnił we wspaniałym P’wn: http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=8895  

„Tam zaprzęgi zwolniły zatrzymując się na leśnym trakcie.” Przecinek po zwolniły…

„Zmarszczył czoło wpatrując się w dziwny, mętny napój.” …i przed wpatrując.

„Pogrążony w rozmyślaniach, nawet nie zauważył kiedy dotarli na skraj puszczy, gdzie zamieć rozbijała się o ścianę drzew dając podróżnym schronienie wśród potężnych konarów.”  Tutaj coś podejrzanego dzieje się też z sensem. Zamieć daje schronienie?

„Upił niewielki łyk, a gorąca słodycz natychmiast rozlała się po przemarzniętym ciele pozostawiając w ustach słodko-cierpki posmak.”

„– Wiele ryzykujecie zabierając mnie ze sobą – odezwał się nie patrząc na wojownika. – Mogę nie przetrwać podróży. Martwy, na nic wam się nie przydam.” Dwa brakujące przecinki. Plus zbędny przecinek przed „na nic”. Do tego Suen coś kręci, jeśli chodzi o logikę. Co właściwie ryzykują? Że im skapieje na postronku? Bywa. Alternatywą jest tylko przywiezienie chorego do Świątyni, ale to tym bardziej nie wchodzi w rachubę, prawda?

„Chcąc nie chcąc” jest akurat frazeologizmem i przecinka nie wymaga, zapisywane jest też poprawnie, co się chwali. Ale przy „komu chcąc nie chcąc, musiał zaufać…” przydałby się przecinek po „komu”.

Czy stawiać przecinek przed czy? Trudne to pytanie. Zapytajmy Wielkich z P’wn: http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=4145

„Wiedział, że zmuszą go w ten, czy inny sposób.” Nie sądzę, by w ten czy inny sposób należało tu wstawiać przecinek przed „czy”. Podobnie i przy ryzyku „utraty zdrowia, czy życia”.

„Młodzieniec leżący na łożu gwałtownie zerwał się do siadu z cichym stęknięciem pełnym bólu.” Ani chybi ten pan uprawia gimnastykę, inaczej bowiem dlaczegóżby nie napisać, że po prostu usiadł? „Niechętnie podniósł się do siadu.” Ditto. „Zbudzony Ragh nieśpiesznie podniósł się do siadu.” Ktoś się jeszcze po drodze podnosi bodajże do klęku, innych pozycji nie stwierdzono.

„Biodra przepasał jej wąski skórzany pasek, przy którym trzymała sakiewki i pochwy z nożami.” Przepasywał. Przepasać ją mógł ktoś.

„Z nerwowym drżeniem wyczekiwał na jej kolejne ruchy.” Jej kolejnych ruchów.

„Zamrugał powiekami i spojrzał już zupełnie świadomie.” Dobrze, że nie nozdrzami.

„Gdy niedźwiedzica podchwyciła prowokację, rzucił się do ucieczki z naiwną nadzieją, że ktoś zobaczy go z oddali i ruszy na pomoc.” Przecinki na miejscu, ale niedźwiedź podchwytujący prowokację…?

Sadzić przecinki przemocą to ładnie, ale po co?

„Skąd zgoda na zbliżenie, w chwili w której ma zostać przymuszony siłą?” Skąd zgoda na zbliżenie w chwili, w której… Przed „który” lub przez złożeniami z „który” stawiamy za to przecinek.

„Coś lub ktoś, musiało ją zapędzić w nasze rejony.” Coś lub ktoś zmackało dogłębnie zgłoszone opowiadanie.

„W końcu, Suen odwrócił wzrok.” W końcu Orszula odwróciła wzrok od monitora. „W końcu, uzdrowiciel bez słowa pochwycił szaty i szybkim krokiem ruszył w stronę sań.”

„Mimo, że był najmłodszy z pośród eskortujących go mężczyzn, to właśnie on nimi dowodził.”

„Mimo, że czekały ich kolejne tygodnie drogi, rozpoczęli je z nowym duchem, mając nadzieję, że na końcu tej męki czeka ich zasłużona nagroda.”

„Jako, że wilkom nie pozwalano przekraczać granicy murów, zaprzęgi zostały na zewnątrz wraz z wojownikami wyznaczonymi, by ich pilnować.”

„Chyba, że…”

„Tylko, że w ten sposób ujawnimy  Sethyjczyka.”

Mimo że, jako że, chyba że, tylko że – nie rozdziela się tych spójników złożonych. Nigdy. Przenigdy.

„Po chwili, uzdrowiciel pokazał się w jednym z bocznych wejść do głównej sali.” Po chwili beta wyrzuciła jeszcze jeden przecinek.

„Otulony szczelnie futrami, wcisnął się głębiej w przestrzeń pomiędzy zadaszeniem, a oparciem siedziska, które zajmował.” Pomiędzy zadaszeniem a oparciem.

„Podszedł i bez zbędnych pytań, chwycił go za ramię, po czym postawił na nogi.”

„…mruknął po raghijsku, tonem pełnym dezaprobaty.”

„Od lat, żył bezpiecznie w Świątyni Drillów wypełniając codzienne obowiązki, służąc pradawnym bogom i ludowi tych ziem.” Od lat żył bezpiecznie w Świątyni Drillów, wypełniając…

„Na widok stali, wielu mieszkańców Świątyni umknęło do bocznych komnat i korytarzy, w obawie o własne życie.” Na widok stali mieszkańcy się bali i w miejscu nie stali prawie przed przecinkiem w obawie.

„W końcu zapiął pas z bronią, na biodrach.”

„Mężczyźni, którzy przybyli na odsiecz, dobili drapieżnika, a krew brocząca z kłutych ran, zabarwiła śnieg na purpurowo.” Krew brocząca zabarwiła śnieg, bo była krwi tej siła.

„Szaman, o twarzy pokrytej licznymi znakami-symbolami” i „wybraniec, o niezwykłej zdolności przenikania w ten niewidzialny świat” obejdą się bez przecinków. Podobnie i wierzchowce o błyszczących bodajże grzywach.

„ Dotąd o tym nie mówił, ale domyślał się, że to za sprawą brata, Wilczarz został w twierdzy.” Za sprawą brata Wilczarz został w Twierdzy.

Z Twierdzą/twierdzą, która sobie skacze wte i wewte z pisownią, jest zresztą osobny problem. Podobnie jak i ze Świątynią/świątynią oraz Mandarią i Górskimi Orłami, które to nazwy gatunkowe nie powinny być raczej pisane wielką literą. Ale największe zamieszanie wprowadza wilczy syn. Wilczy Syn. Wilczy syn. W pierwszym momencie, gdy wkurzony ewidentnie szaman odzywa się tak do Asury, byłam pewna, że chodzi o jakąś obelgę, lokalny odpowiednik psiego syna. Ale przecież dla A-Hanu byłby to raczej komplement, biorąc pod uwagę ich silny związek ze śnieżnymi wilkami. Dopiero później zorientowałam się, że Wilczy Syn to tytuł przysługujący synowi Czerwonego Wilka…

„Dzięki pojemnym saniom o długości płóz osiągającej ponad dziesięć stóp i szerokości toru na około cztery stopy, które potrafiły pomieścić znaczne ilości przedmiotów – Raghowie zgromadzili na nich solidne zapasy suchego drewna uzbieranego podczas pobytu w puszczy.” Dzięki saniom Raghowie zgromadzili na saniach. Nope. Półpauzy niby są dopuszczalne, ale tu akurat… Wystarczy wyrzucić „na nich” i zastąpić półpauzę przecinkiem, a zdanie nabierze sensu.

„Nie ma sensu snuć niepotrzebnych obaw.” Snuć można przypuszczenia. Drewno natomiast zbiera się na opał, nie zaś „do opału”.

„Zamierzył się na kolejny cios…” Jak rozumiem, chciał uderzyć kolejny cios.

„Tylko jedna rasa posiada jej naturę – Sethyjczycy.” Naturę mocy światła? Kulawo to brzmi.

„Ci nie porywali się już na wyprawy w głąb mrocznych, niezbadanych leśnych ścieżek, co niosło ze sobą ryzyko odkrycia kurhuńskich siedzib mieszkalnych.” Nie porywanie się na wyprawy niosło ryzyko odkrycia siedzib? Ekhu, mieszkalnych? Czyżby Kurhuni mieli też siedzibę firmy?

„Nie pamięta, by kiedykolwiek tak mocno się spił.” Uwaga na czasy! Sporadycznie zdarza się, że coś w tej kwestii nie gra. „Ostatnim razem trzymali się z dala, ale kto wie czego się po nich spodziewać.” Całość konsekwentnie pisana jest w czasie przeszłym, a tu nagle teraźniejszy.

„W zmrużonych, stalowych tęczówkach kryły się nieodgadnione zamiary.” Zmrużone tęczówki, ołje.

„Cichy poklask rozniósł się po namiocie i zginął w odgłosach paleniska.”  To czytelnicy biją brawo Suenowi? Ja akurat biję, ale to inna bajka. Bo od spoliczkowania kogoś raczej nie będzie takich akurat efektów dźwiękowych. Klaśnięcie i owszem.

„Kurhuni, a w szczególności jego własne plemię uznałoby go za tchórza.” O ile dobrze kojarzę, plemię Asury należy do Raghów.

„Gdy wszedł do komnaty, pierwsze co go zaskoczyło, to usypany z barwnych poduszek okrąg, gdzie kilku mężczyzn pół-siedziało pół-leżało swobodnie, prowadząc luźne rozmowy.” Półsiedziało, półleżało.

„Raghowie tym razem rozbili obóz na trakcie, zamykając się bezpiecznym kręgiem wokół namiotu przywódcy.” Ten bezpieczny krąg brzmi niezręcznie.

Trzonek, nie trzon noża. To znaczy noże mają i trzony, ale to raczej określenie techniczne i dotyczy trzpienia, do którego potem mocuje się (albo) i nie okładziny. Całą rękojeść nazwiemy potocznie trzonkiem. Niemniej jednak muszę tutaj pochwalić autorkę za uniknięcie częstego błędu – nóż do rzucania to nie nóż do polowania czy jakikolwiek inny. Cthulhu approves!

Fryzury Raghów, zresztą bardzo dobrze opisane, określane są czasem mianem irokezów. Biorąc pod uwagę, że w świecie TGTL raczej plemienia Irokezów nie było, nie jest to najszczęśliwsze określenie.

Wilczy zad potraktowany jest jako, cytuję: „niewybredne określenie” i trzeba za takowe przepraszać. I Akara przeprasza Kahena i Revę, co jest ciekawe, jeśli zastanowić się nad tym, jak wulgarni bywają Raghowie. Nonstopiczne rozmowy o pieprzeniu są okej, ale „wilczy zad” już nie?

„Mimo że był obcy i nosił w sobie skazę, ten przyjął go pod dach świątyni i ofiarował tyle serdeczności i dobroci, że Suen nigdy mu tego nie zapomni.” „Potargane, białe włosy okalały mu twarz przysłaniając ją lekko, ale Ragh dostrzegł nikłe drgnięcie warg, gdy ten zdał sobie sprawę, że jest obserwowany.” Konstrukcja ze słówkiem „ten” jest zwykle bardzo piękna, ale w tych przypadkach całkowicie zbędna.

„– Może jestem twoim więźniem, ale nie będziesz mi rozkazywał! – odparł gniewnie, czując że trunek, który krąży w żyłach dodaje odwagi.” Przed że stawiamy przecinek. „Zmęczony ciężarem odpowiedzialności i trudami podróży Ragh, uznał więc że w ten sposób zapewni sobie trochę rozrywki.” „Z drugiej strony, podejrzewał że Garth jest świadom wartości zakładnika, skoro on, Wilczy Syn przyszedł tu na jego warunkach.” W ostatnim przykładzie brak jeszcze przecinka po Wilczym Synu.

„Po chwili zatrzymali się u jej podnóży.” Mogli się zatrzymać co najwyżej u podnóża baszty, u podnóży zaś raczej góry.

„W końcu odsunął się, czując w ciele, że ta niewielka odległość pomiędzy nimi zaczyna robić się niebezpieczna.” Nie wiem, gdzie jeszcze mógł coś czuć, ale chyba i nie chcę wiedzieć.

Istnieje problem z zapisem myśli, niech nas wspomogą mieszkańcy wielkiego P’wn! http://poradnia.pwn.pl/lista.php?id=10328

“Więc ma w sobie jeszcze siłę, by walczyć” pomyślał.

„Otwarte wyzwanie do walki?” pomyślała ze zdziwieniem.

„Tak, jak i Raghowie” dodał w myślach.

Zdarza się jeszcze kilka razy; wystarczy dostawić przecinki/myślniki i będzie dobrze.

„– Ty zachować siły dla moich córek, Wilczy Synu – przerwał mu mężczyzna, mierząc go zimno.” Suwmiarką go mierząc.

„Nieszczęśnik nigdy nie uchodził żywy, ginąc od szybkiej śmierci, tak by nie mógł nikomu zdradzić, co go spotkało.” Szybka śmierć jako narzędzie zbrodni? Ginąc szybką śmiercią.

„Mógł to robić tylko jeden, doświadczony hodowca, a zwyczaj ten przechodził na jego potomków.” Zwyczaj? Raczej prawo/przywilej.

Dialogi są zapisywane poprawnie, co wcale nie jest tak powszechną umiejętnością, jak zwykło się sądzić. Umknął chyba tylko jeden błąd w tej materii:

„Zaraz też zakrzyknął gromko w kierunku pokoi mieszczących się nad izbą: Reva! Złaź tutaj (…)!”

„…dogasające w kominku palenisko.” Palenisko to część kominka, raczej samo w sobie się nie pali, a tym bardziej nie dogasa.

Autorka ma niezwykle lekki styl, dzięki któremu przyjemnie się czyta, różnicuje też dialogi – inaczej mówią Raghowie, inaczej Suen. Zdarza się jej nadużywać półpauz w miejsce przecinków, co nie zawsze jest najlepszym wyjściem, zwłaszcza w partiach dialogowych, gdzie wprowadza to pewną konfuzję. Gdzie? Zdarzają się też problemy z określeniem, o kogo w danym momencie chodzi.

„– W przeciwieństwie do Vildara – mruknął Hakan ponuro i obaj zamilkli na myśl o jego nieobliczalnym synu.” O synu Vildara? O synu Hakana?

Zadziwia mnie swoboda i lekkość opisywania scen łóżkowych/stołowych/et cetera.  Widać, że autorka przemyślała anatomiczne zagadnienia i wie, co, kto, jak i gdzie robi; można sobie z łatwością zwizualizować odpowiednie sceny. Leśny Ptaku, wędruje do ciebie nagroda specjalna w postaci Orderu Zbereźnej Macki! Za cóż, zapytacie? Otóż w przeciwieństwie do wielu sleszystek Leśny Ptak nie zapomina o odpowiednim, ekhu, naoliwieniu i odpowiednim przygotowaniu swoich bohaterów, pamięta też o fizjologicznych niedogodnościach wynikających z pewnych aktów. Kwestie psychologiczne swoją drogą, tym zajmę się później, ale opisom seksu nie jestem w stanie nic zarzucić pod względem technicznym.

A teraz pouprawiam sobie orszuliny overthinking:

„- Wybacz, panie, ale zrobiłem wszystko, co mogłem – powiedział [szaman], zwracając się do Kahena.” Jaki właściwie jest status szamana względem młodszego syna wodza? Czy to „panie” rzeczywiście jest na miejscu? Czasem odnosi się wrażenie, że Asura jest nie tyle synem wodza w systemie plemiennym, ile następcą tronu w systemie cokolwiek bardziej feudalnym. W każdym razie szaman to ważna fucha, warto by to podkreślić w scenie leczenia.

„Wiemy, że tam jesteście przeklęte demony! Pokażcie się tchórzliwe pomioty!” Przecinki przed wołaczem swoją drogą, ale cały ten misterny plan Asury jest mocno wątpliwy. W drodze do Świątyni demonów nikt nie widział, teraz też nie ma właściwie żadnych przesłanek, by przeprowadzać taką prowokację. Chyba że Asura jest prekognitą, ot co. Nic nie widział, nic nie słyszał, on ma, cholera, przeczucie i dlatego będzie prowokował walkę. Prowokował właśnie, bo na odstraszanie Kurhun mi to nie wygląda. Jeśli mieliby się przestraszyć zbrojnego oddziału, to zrobiliby to i tak, w ten sposób zaś można ich jedynie wkurzyć. Asura twierdzi, że nie chce wpaść w zasadzkę. Hmm, Kurhuni to nie pięcioletnie dzieci, jeśli mieliby organizować zasadzki, to raczej kilka niewybrednych słów nie odwiodłoby ich od tego zamiaru i nie sprowokowało do otwartego ataku. Wystarczyłoby na dobrą sprawę zwiększyć czujność. Kurhuni pewnie zaatakowaliby i tak, ale nie w Kurhunach rzecz, a w zdolnościach Asury. Kiepski będzie z niego wódz. Hakan też jakoś nie kwestionuje tego planu. Także w scenie negocjacji Asura się nie wykazuje. Umiejętności dyplomatycznych: zero.

Asura polował na jaguary? Gdzie, w tych diablo zimnych górach? Czy jaguary o tym wiedzą? Ciocia Wikipedia tako rzecze: „Preferuje obszary zasobne w wodę (bagna), podtapiane okresowo lasy (znakomicie pływają) i zarośla krzaczaste nad brzegami rzek. Na otwartych przestrzeniach i w głębi puszczy występują rzadko – unikają otwartych przestrzeni, ponieważ najlepiej czują się w półmroku panującym w tropikalnej puszczy. Niezwykły wzór sierści doskonale maskuje je wśród plam światła i cienia.” Jaguar jest mądrą bestią, lubi ciepełko.

Asura ostrzy nóż podczas jazdy. Chyba chce stracić palce.

„Zwierzęce błony wplecione w metalową kratę” byłyby raczej kiepskim oknem. Żeby uzyskać jako taką przepuszczalność światła błonę należy rozciągnąć na ramce, najlepiej zresztą drewnianej, ale niekoniecznie.

Asura jest dziwnie pewny, że ktoś chciał zamordować go za pomocą tępego narzędzia, pardon, niedźwiedzicy. Dzikiej. Szczwane szczucie swoją drogą, ale to troszkę zbyt skomplikowany i trudny do wykonania plan. Nie lepiej zamordować kogoś w konwencjonalny sposób i upozorować atak rozjuszonej bestii?

Asura każe Suenowi przyłożyć stal do obolałej szczęki, gdyż zimno ukoi ból. Suen jest cały skostniały, ale załóżmy. Stal jednak ma wysoki współczynnik przewodności cieplnej i szybko się nagrzeje. Jest zima. Czy Asura nie może mu po prostu dać śniegu?

Wszyscy piją miód pitny. Innych trunków chyba nie znają, ale nie w tym rzecz. Skubaństwo jednak ma w sobie alkohol, 15-18% na pewno, pewnie więcej. Suen zresztą bardzo mocno się upija. Raghowie natomiast piją to jak wodę i to na mrozie. Alkohol rozszerza naczynia krwionośne i przyspiesza wymianę cieplną, to znaczy zamarzanie również. Raghowie mogą nie znać teorii, ale powinni z doświadczenia wiedzieć, że alkohol daje jedynie pozorne ciepło. To prawda, że jest bogaty w kalorie, ale na brak jedzenia podczas ekspedycji Raghowie nie narzekają. Poza tym muszą ten miód sprowadzać, więc tani też zapewne nie jest.

„Nie powinien postrzegać chłopaka w ten sposób. Jako najmłodszy syn Czerwonego Wilka, prędzej czy później pojmie kobietę z innego plemienia, by zacieśnić z nim więzi. To oznaczało, że lepiej, by nie wiązał się z żadnym mężczyzną.” „W raghijskiej społeczności, gdzie żyło niewiele kobiet, które zazwyczaj przypadały najsilniejszym i najlepiej uposażonym wojownikom, takie formy współżycia uważano za coś zwyczajnego.” „Pośród ich ludu bowiem, szczególnie dbano o bezpieczeństwo kobiet. Nie rodziło się ich wiele, a i umierały znacznie częściej w wieku dziecięcym niżeli chłopcy, dlatego też nie zezwalano im na wykonywanie czynności niosących ze sobą ryzyko utraty zdrowia, czy życia.”

Kwestie demograficzne nie trzymają się kupy. Rozumiem zmniejszenie ilości kobiet, choćby po to, by uzasadnić tolerancję Raghów względem relacji homoseksualnych. Ale jedno nie wykluczałoby drugiego, zresztą można by wprowadzić jakiś specyficzny system stosunków  rodzinnych – żona sobie (z kimś trzeba płodzić dzieci), Więź sobie. W ciężkich warunkach, tym bardziej w systemie plemiennym, małżeństwo powinno być raczej biznesową transakcją, która służy przeżyciu i spłodzeniu potomstwa, wierność (o ile nie chodzi o zdradę heteroseksualną) nie byłaby aż tak ważna. Cokolwiek, co nie zagrażałoby interesom dzieci z takiego związku, a zwiększałoby ich szansę, na przykład opieka drugiego mężczyzny, teoretycznie mogło by być tolerowane przez kobietę. Ba, poliandria by przeszła i do tego byłaby bardzo oryginalna! Zresztą ta różnica w liczbie urodzeń jest dość dziwna. Przyjmuję, że spowodowana jest jakimś defektem genetycznym, bo w populacji zdrowej liczba urodzeń jest mniej więcej równa, przewaga chłopców, o ile nie pomaga się naturze ze względów kulturowych jest nieznaczna. Tró story. Zresztą wśród młodzieży w wieku przedrozrodczym to dziewczęta powinny mieć niższą śmiertelność, chociażby dlatego, że nie polują. Brak kobiet oznacza, że populacja ma kłopoty z utrzymaniem liczebności na stałym poziomie. Śmiertelność wśród niemowląt będzie wysoka w tych warunkach, więc dlaczego Raghowie żyjący wokół Twierdzy zabijają noworodki, gdy braknie pożywienia? Że starszych, to jeszcze rozumiem, chociaż to w kulturze prymitywnej nie jest takie oczywiste, ale noworodki? Dlaczego nie oddają ich do Twierdzy? Każde dziecko powinno być na wagę złota, jeśli rodzi się ich tak mało!

„Wilgotne, ciemne włosy, częściowo związał na karku, a po nagim, umięśnionym ciele spływały krople wody.” Asura tak po mrozie goły i mokry latał? Czysty fanserwis, jak Cthulhu kocham. Jest zahartowanie i jest głupota.

„Twoje ubrania nie nadają się na mrozy.” Tak.  I Asura pomyślał o tym dopiero w jedenastym odcinku, chociaż powinien się trząść nad delikatnym Suenkiem jak nad jajkiem, w końcu chce go dowieźć żywego. Szybki jest.

Orzeł Vildara ma żerdź zbudowaną z metalu i drewna. Fail. Grzędę, berło, ale nie żerdź. Złe słowo po prostu.

Podoba mi się bardzo zaznaczenie różnic kulturowych, chociażby pamiętne gryzienie. Ma to sens i jest naprawdę smacznym smaczkiem.

To teraz porozmawiajmy sobie o bohaterach, psychologii, patologii i o tym, dlaczego Orszula, zwykle bardzo sleszolubna, zrobiła się podczas lektury dość nerwowa. Czym jest slesz, każdy widzi. Jest (a przynajmniej powinien być) niezłym kawałkiem literatury, który zawiera albo nie zawiera seks w odpowiednich konfiguracjach i który podlega tym samym zasadom, co teksty heteryckie, żadnej taryfy ulgowej. Mówię tu o formach długich, nie zaś o PWP (porn without plot), które rządzi się własnymi prawami. Ad rem: TGTL wita nas ostrzeżeniem o seksie, przemocy, treściach powyżej lat osiemnastu, homofobom dziękujemy, nic nowego i  nic ponad standard. Jakoś nie ruszają mnie te ostrzeżenia specjalnie, szczerze mówiąc, ale nie w tym rzecz. Nie seks i nie przemoc jest w tym opowiadaniu triggerem. Ten zaszczyt należy do non-conu i dub-conu (odpowiednio brak zgody i zgoda wątpliwa), z którym ludzie miewają problemy, a którego tu nie brak. W dodatku przedstawiony jest on w sposób, który pachnie chwilami fetyszem. Warto by o tym uprzedzić.

Na początku zastanowiłam się nad tym, czym właściwie ma być to opowiadanie. Czytając komentarze i odpowiedzi autorki, doznałam dziwnego przeczucia, że chyba jednak fanserwisem. Rzutuje to na psychologię bohaterów. Ci rozmawiają, myślą i śnią o seksie, seksie i jeszcze raz seksie, przez ten pryzmat są też definiowani. Zdatni do zesleszenia bohaterowie są solidnie opisani, jeśli chodzi o wygląd zewnętrzny, chociaż pachnie tu fanserwisem (panowie z wizualizacji to typowo piękni chłopcy i nie mówię tylko o Suenie-Pejiciu), ich psychologia jest jednak zbudowana w dość dziwny sposób, autorka koncentruje się bowiem na ich seksualności. Reva myśli o Asurze, swoim przyjacielu od dziecka i kochanku? Nie może wspomnieć go ciepło, z sentymentem, musi od razu sobie ulżyć. Asura chwilę później wspomina Revę i mamy powtórkę z rozrywki. Reva rozmawia z kalekim Kahenem, młodszym bratem Asury i też chyba swoim przyjacielem, którym zajmuje się zresztą z oddaniem? Oczywiście, że Reva chętnie by Kahena przeleciał, pardon my French. Reva w ogóle jest bardzo monotematyczny. Dziwne, że nie chce Akary. Pojawiają się Rakku i Vildar? Jeden jest brutalny i bije, drugi kocha i przychodzi po jeszcze. Nie dlatego, że jego rodzina inaczej umrze z głodu, o nie. Rakku tego Vildara kocha. Nie pożąda, kocha. Oczywiście nie jest to miłość, tylko jej iluzja. Och, wiem, że takie relacje są skomplikowane, ale mam diablą nadzieję, że Rakku zwieje z tego toksycznego związku albo lepiej, sam zadusi Vildara. Okej, ta akurat relacja przedstawiona jest jako zła, właściwie nie miałabym z nią problemu, gdyby nie to, że Asura i Suen wcale nie są mniej patologiczni. O tym jednak niżej.

Lamara i Suena, którzy się teoretycznie niby kochali i była to miłość tak wielka, że Suen sobie wytatuował symbol oddania, praktycznie nie widzimy w sytuacji, gdy nie ma pomiędzy nimi napięcia seksualnego. W momencie, gdy są „na ekranie” albo się sekszą, albo, jeśli ze względów technicznych nie mogą, to o seksie myślą. Zaraz, zakrzyknie ktoś, ale przecież Lamara widzimy tylko we wspomnieniach i snach Suena, może on to właśnie pamięta? Ten związek skończył się traumatycznie, tyle wiemy, Suen został w jakiś sposób zdradzony i wykorzystany (i nie chodzi raczej o zdradę partnerską), czy on blokuje jakiekolwiek nienaładowane seksualnie emocje? Bo takie się właśnie odnosi wrażenie.

Coś w ogóle z Suenem jest nie tak. Zero ciekawości, kukiełka-laleczka. Zostaje porwany przez Raghów w jakimś konkretnym celu, ale czy się tym interesuje? Nie. On się w ogóle nie interesuje swoją przyszłością i perspektywami. Jest na tyle manipulatorem, że co rusz szantażuje Raghów samobójstwem, ale w żaden sposób nie próbuje ich do siebie przekonać i zbliżyć się do nich emocjonalnie. Mówię tu o Asurze i Hakanie, poufałość z resztą rzeczywiście nie jest zbyt bezpieczna. Z komentarzy wynika, że starasz się odciąć od schematu silny seme/słaby uke, twierdząc, że szantaż Suena świadczy o jego inicjatywie. Ale jedna macka Cthulhu nie czyni, Suen nadal jest ślicznym chłopcem, który policzkuje gwałciciela i nawet się trochę broni, ale czyni to raczej słabo. Jest totalnie bierny, jeśli chodzi o własny los. Gambit z szantażem jest sprytny, jednak dość ciekawie ukierunkowany, bo krzywdę ponosiłby sam chłopak - i od razu na taki właśnie pomysł wpada Suen, chociaż nigdy nie myśli o zabiciu Asury. Mógłby przynajmniej spróbować albo o tym chociaż wspomnieć, ba, mógłby, zamiast okładać go pięściami, wsadzić mu palce w oczy, ale nie, całą agresję kieruje do wewnątrz. Zresztą nawet w relacji z Lamarem Suen jest uke, innych konfiguracji nie zauważono. To prawda, że wychodzi z inicjatywą i jest bardzo śmiały, ale to jednak pewien schemat. Jeśli chce się znieść ten podział, to warto zastosować switching. Choćby po to, by być oryginalnym.

Asura i Suen w ogóle ze sobą nie rozmawiają. Jadą sobie, jadą, widać, że Asurę coś do Suena ciągnie, ale w momencie, gdy otwiera usta, od razu zaczyna mówić o Lamarze i dogadzaniu. To w tych momentach, gdy nie grozi Suenowi gwałtem lub nie przestawia go jak sprzęt domowy. A przecież Suen jest kuriozum, jedynym Sethyjczykiem w okolicy i posiadaczem mocy, której Asura musi zawierzyć zdrowie swojego brata!

Asura jest paskudny, Jeżu Kolczasty. I ma ewidentne problemy z odczytywaniem emocji. Potrafi wczuć się w sytuację brata, wyczuwa, że ten mógłby popełnić samobójstwo, ale w momencie, gdy zaczyna myśleć główką, a nie głową… „Nikt dotąd nie opierał mu się, tak jak on [Suen] i dziś niemal doprowadził wojownika na skraj złamania własnych postanowień. Asura musiał jednak przyznać, że odkrył w tym coś dziwnie podniecającego – fakt, że to Sethyjczyk dyktował warunki, że to on decydował.” Suen nie dyktuje żadnych warunków. Suen czasami da Asurze po liczku nadobnym, ale niezbyt chyba mocno, walczyć też za bardzo nie walczy. W tej akurat sytuacji Asura jak zwykle się dobierał do Suena, ten zaś nagle zrobił się dziwnie spolegliwy, ale w dość nienaturalny sposób (chodziło o uwolnienie się od wspomnienia Lamara). Asura to w ogóle dobry pan, on, rozumiecie, nie gwałci. On jest, cholera, przeciwny gwałtom i o tym zresztą wspomina: „Jednocześnie poczuł złość na samego siebie, gdy pojął, jak niewiele brakowało, aby wczoraj dopuścił się gwałtu.” Pięć minut później dobiera się do Suena, chociaż ten głośno i wyraźnie mówi nie. Wilczy Syn sypie też takimi tekstami: „Mogłem cię wczoraj posiąść, ale nie zrobiłem tego.” Byłeś pijany, mogłem cię zgwałcić, ale cię tylko obmacałem. Chwilę później znowu się dobiera do Suena. Dobiera się zaś do niego często i to zwykle przypierając go do czegoś, czyli fizycznie unieruchamiając.

Suenowi zaś, choć zwykle stawia opór, czasem (nie zawsze, ale jednak) takie traktowanie całkiem się podoba i go nawet podnieca. Ale w młodości SUEN ZOSTAŁ ZGWAŁCONY PRZEZ KAELA, człowieka starszego i silniejszego, z czego ponoć szybko wyszedł, ale co w analogicznej sytuacji powinno powrócić. Nie wymagam, żeby się kiwał w kątku, ale ten jego lęk przez Asurą jest mało przekonujący. Asura porywa go, grożąc na jego oczach śmiercią mieszkańcom Świątyni, znęca się nad nim werbalnie, przydusza go kilkakrotnie, traktuje go jak kawałek mięsa, co rusz się do niego dobiera, do tego dochodzą dość jednoznaczne zamiary innych wojowników, stres, wyczerpanie podróżą, zimno, początkowo strach przed wilkami i niepewność własnego losu. Plus traumatyczne wspomnienia. Jaka jest szansa, że Suen odczuje podniecenie, gdy Asura zacznie go bez jego zgody macać? Jaka jest szansa, że będzie mu się podobał zapach Asury? Późniejsze ocieplenie ich stosunków tłumaczyć można syndromem sztokholmskim. Ale nawet to nie tłumaczy, dlaczego Suen śni o Asurze. I nie był to koszmar, ale dość miły, seksualnie naładowany sen, w którym Suen szuka u Asury „namiastki bliskości”. Bo się popłaczę. Suen oczywiście nie jest przerażony po przebudzeniu, ale na tym etapie on już się nie boi, jest właściwie zrezygnowany i, uwaga, „spragniony bliskości”. Poprzedni sen Suena też jest o miłym i przyjemnym seksie, tym razem z Lamarem. Z Lamarem, który wyrządził mu taką krzywdę, że Suen nieruchomieje i pozwala się wziąć Asurze, byle pozbyć się więzi łączącej go z Nazarczykiem. Swoją drogą, ta więź to coś mistycznego? Brakuje wyjaśnienia w tej materii.

„Suen wiedział, że mógłby mu przeszkodzić, grożąc że się zabije lub nie uleczy chorego brata. Wiedział, że to mogłoby zadziałać, powstrzymać wojownika przed gwałtem. Zrozumiał jednak, że istnieje tylko jeden sposób, by złamać przysięgę złożoną Lamarowi  – dobrowolne oddanie ciała innemu mężczyźnie. Tylko to mogło odebrać jej moc i był gotów na takie poświęcenie. Być może oszalał i pożałuje tej decyzji, ale niczego nie pragnął teraz bardziej, jak uwolnić się wreszcie od Nazarczyka.” Ale załóżmy, że ma to sens. Tylko w takim wypadku Suen nie powinien czerpać z tego seksu przyjemności albo też powinien to robić w sposób czysto fizyczny. A tak nie jest. „Nim zapadł w sen, uświadomił sobie coś, przed czym dotąd się wzbraniał i czego nie chciał przyznać – w tym fizycznym akcie łączącym go z Raghiem odnalazł coś, co utracił wieki temu, a za czym podświadomie tęsknił. Czego pragnął i jednocześnie się obawiał. Namiastkę bliskości.” Suen, zacznij rozmawiać z ludźmi. Bliskość nie musi być fizyczna. Jak rozumiem, cały jego związek z Lamarem, jego wielką miłością na wieki, opierał się na seksie? Stop fucking, start talking, Suen.

„Gdyby tylko Ragh pozostał brutalny i zaspokoił się, nie zważając na jego odczucia, odebrałby wszystko inaczej. Jednak sposób, w jaki się z nim kochał daleki był od tego.” Tak, nie bił go i nie przyduszał. Grrr. O, takie usprawiedliwianie ma jeszcze sens – Suen jest na tyle przytomny, że jest w stanie doszukiwać się motywów Asury: „Wilczy Syn ocalił go przed śmiercią, że zawdzięcza mu życie. Nawet jeśli wojownik zrobił to wyłącznie we własnym interesie.” Ale Asura porwał go, groził śmiercią bezbronnym, przyduszał go, dotykał bez jego zgody i pomimo protestów oraz znęcał się nad nim psychicznie. Zawdzięczanie życia, biorąc pod uwagę, że Suen jest Asurze potrzebny żywy, jest w takiej sytuacji sprawą drażliwą, zaś odczucia Suena po seksie są prze-ra-ża-ją-ce. „Dotąd znał wyłącznie bliskość płynącą z więzi z Lamarem, z intymności dzielonej w jego łożu, z poczucia przynależności do Nazarczyka. Jak to możliwe, że odnalazł coś podobnego w akcie zbliżenia z Wilczym Synem, z wrogiem…?” O ile się nie mylę, to oni z Lamarem mieli przedtem całkiem fajny związek, przynajmniej w łóżku. A przynajmniej Suen nie musiał się martwić o swoje bezpieczeństwo. Ba, on nawet troszkę rządził Lamarem.

Scena seksu heteryckiego jest jeszcze bardziej dyskusyjna. Asurze nie podoba się, że jest przymuszany do zapłodnienia Kurhunek. On się czuje, kuźnia, niekomfortowo. Wobec kobiet jest brutalny i obcesowy, chociaż rozpoznaje, że one też są tu niejako z przymusu, dopiero przy ostatniej zdobywa się na pewne ustępstwa. Gdyż zamyka oczy i wyobraża sobie, że jest pod nim Suen. Nasz bohater, panie i panowie, nasz bohater hipokryta.

Ufff. Problem nie polega na tym, że bohaterowie reagują tak, jak reagują – to jest piękny obraz patologii. Problemem jest to, że autorka zdaje się nie zdawać sobie z tego sprawy, raczej nie zdają sobie też z tego sprawy fanki opowiadania, reagując raczej w sposób sugerujący, że chodzi li i jedynie o seks pomiędzy pięknymi chłopcami. Chłopcy są piękni, jeśli ktoś takich lubi, ale na litość Cthulhu, mnie to przeraża i nie jestem w stanie czerpać z tego tekstu żadnej przyjemności. Wyłamuje się bonus z Lamarem, ale to dlatego, że jest tam tylko seks, do tego zgrabnie napisany i z pełną zgodą obu zainteresowanych.  I nie, fakt, że zmaltretowany psychicznie Suen poddaje się Asurze, wyrażając bardzo wątpliwą zgodę, NIE jest hot. To JEST gwałt, jakkolwiek by na to nie spojrzeć. To, że następnego dnia Suen mówi „nie”, NIE równa się pokazaniu pazurków. Opór NIE dodaje smaczku. I, na litość Cthulhu, Suen się NIE prosi o to, by Asura używał siły. Asura JEST brutalem z natury. I bydlakiem. „Motyw z zapomnieniem o byłym kochanku w ramionach innego, moim zdaniem jest bardzo sensowny.” NIE jest, kiedy wpada się w toksyczną relację. Suen NIE jest rozkoszny, Suen JEST ofiarą. A pociąg do Sztokholmu odjechał razem z peronem.

Leśny Ptaku, masz dryg do pióra, masz lekkość stylu, masz talent do opisywania fajnych scen łóżkowych. Proszę, nie marnuj tego, koncentrując się na ładnych chłopcach i fetyszach. Taka literatura też ma sens, ba, chętnie poczytałabym napisane przez ciebie erotyki, ale piszesz, że TGTL „to mój pierwszy tak rozbudowany twór z ambicją na powieść, publikowany online”. Że skupiasz się „raczej na klimacie i emocjach bohaterów.” Jak to w końcu jest…?

Przyznaję dwa Pomiociki. Przepraszam, ale nie mogę inaczej. Gdyby nie problemy z psychologią bohaterów tekst otrzymałby solidne cztery, nawet biorąc pod uwagę problemy techniczne.